Komanda e Ushtrisë amerikane zbarkon në Shqipëri dhe kryen operacionin e parë. Zbardhen detajet dhe misioni i tyre

Forca Kombëtare e Misionit Kibernetik të SHBA, pjesë e Ushtrisë amerikane, ndodhet në Shqipëri dhe ka kryer operacionin e parë mbrojtës. Bëhet fjalë për një ekip operatorësh kibernetikë që kanë zhvilluar një operacion “gjuetie” për të forcuar mbrojtjen kibernetike të vendit tonë.

“Pas një sulmi të rëndësishëm kibernetik në Shqipëri në vitin 2022, një ekip operatorësh kibernetikë nga Forca Kombëtare e Misionit Kibernetik të SHBA-së (CNMF) kryen operacionin e tyre të parë kibernetik mbrojtës atje, duke u kthyer së fundmi me një partneritet të forcuar me Shqipërinë dhe njohuri unike mbi aktivitetin keqdashës kibernetik”, thotë deklarata.

CNMF e Komandës Kibernetike të SHBA-së vendosi një ekip Hunt Forward në bashkëpunim me Shqipërinë për të kryer aktivitete të mbrojtjes së rrjetit së bashku me vendin partner për të identifikuar, monitoruar dhe analizuar taktikat, teknikat dhe procedurat e kundërshtarit.

Operacionet Hunt Forward janë misione mbrojtëse që u lejojnë vendeve të kuptojnë më mirë kërcënimet e përbashkëta dhe të rrisin sigurinë e rrjeteve kritike nga të cilat varen SHBA, aleatët dhe partnerët.

“Ne presim rritjen e bashkëpunimit me AKSHI-në për të krijuar një ekosistem elastik dhe një zonë të gjelbër në infrastrukturat tona publike”, tha Dr. Igli Tafa, Drejtor i Përgjithshëm dhe Koordinator Kombëtar Kibernetik në Kombëtare. Autoriteti për Çertifikimin Elektronik dhe Sigurinë Kibernetike (NAECCS) i Shqipërisë, dhe është përgjegjës për mbikëqyrjen e ligjit dhe politikave për sigurinë kibernetike dhe shërbimet e besuara.

Në sigurinë kibernetike, ‘gjuetia’ është një aktivitet proaktiv i mbrojtjes kibernetike, për të vëzhguar dhe zbutur kërcënimet që nuk zbulohen në një rrjet ose sistem. Ndërsa ekipet e HFO nuk zbutin kërcënimet në rrjetet partnere, ato u mundësojnë homologëve të tyre të ndjekin dhe adresojnë kërcënimet e gjetura.

Në korrik 2022, aktorët kibernetikë iranianë filluan një sulm kibernetik kundër qeverisë së Shqipërisë. Sipas Agjencisë së SHBA-së për Sigurinë Kibernetike dhe Sigurinë e Infrastrukturës (CISA), të njëjtët aktorë iranianë përdorën taktika, teknika dhe procedura të ngjashme në një valë tjetër sulmesh kibernetike kundër qeverisë së Shqipërisë në shtator 2022. Pas sulmeve kibernetike, SHBA-ja dënoi ashpër sulmin kibernetik të Iranit kundër aleatit të saj në NATO dhe ripohoi mbështetjen e saj për përpjekjet e Shqipërisë për të forcuar sigurinë e saj kibernetike .

“Shtetet e Bashkuara janë të përkushtuara për të punuar me Shqipërinë për të siguruar të ardhmen e saj dixhitale dhe për të siguruar që lidhja është një forcë për inovacion, produktivitet dhe fuqizim”, tha Nathaniel Fick, Ambasador i SHBA në Large për Hapësirën Kibernetike dhe Politikën Dixhitale.

“Ne do të vazhdojmë të mbështesim përpjekjet e rehabilitimit të aleatit tonë të NATO-s, Shqipërisë dhe të ftojmë partnerët që të bashkohen me ne së bashku me aleatët tanë të NATO-s për ta mbajtur Iranin përgjegjës për sulmet e tij shkatërruese kibernetike kundër Shqipërisë në korrik dhe shtator 2022.”

Gjatë shtrirjes tre-mujore, operatorët kibernetikë të CNMF punuan ngushtë me partnerët kibernetikë shqiptarë, duke kërkuar aktivitete keqdashëse kibernetike dhe duke identifikuar dobësitë në rrjetet e zgjedhjes së Shqipërisë.

“Bashkëpunimi me Komandën Kibernetike të SHBA-së ishte shumë efektiv dhe na bëri të ndiheshim të sigurt duke siguruar se kemi ndjekur të gjitha hapat e duhur për t’iu përgjigjur këtyre sulmeve të sofistikuara”, tha Mirlinda Karçanaj, Drejtore e Përgjithshme e Agjencisë Kombëtare të Shoqërisë së Informacionit (AKSHI), institucion i Qeverisë Shqiptare që koordinon zhvillimin dhe administrimin e sistemeve të informacionit shtetëror. “Shpresojmë që ky bashkëpunim të vazhdojë edhe në të ardhmen në mënyrë që të shkëmbejmë më tej përvojat dhe të rrisim kapacitetet tona në një nivel tjetër.”

Operatorët kibernetikë amerikanë i dhanë Qeverisë së Shqipërisë gjetje teknike nga gjuetia e tyre e rrjetit, duke i mundësuar partnerit të ndërmarrë hapa drejt forcimit të mbrojtjes së rrjetit të tyre. Këto njohuri janë provuar të paçmueshme për mbrojtjen e Shteteve të Bashkuara nga agresioni i jashtëm dhe sjellja keqdashëse kibernetike në hapësirën kibernetike.

Operacionet Hunt Forward kryhen në bashkëpunim me kombin partner dhe me operatorë kibernetikë civilë elitë ushtarakë dhe federalë nga CYBERCOM. Gjatë operacionit, operatorët amerikanë ulen krah për krah me homologët e vendit pritës, duke gjuajtur vetëm në ato rrjete që partneri ka identifikuar dhe ka siguruar akses.

“Partneritetet që ndërtojmë do të mundësojnë mbrojtje më të mirë kibernetike në të ardhmen — ato forcojnë aftësinë tonë për të mbrojtur kombet tona,” tha gjeneralmajori i Ushtrisë së SHBA William J. Hartman, komandant i Forcave të Misionit Kombëtar Kibernetik.

“Këto gjueti na afrojnë me aktivitetin e kundërshtarit për të kuptuar më mirë dhe më pas për të mbrojtur veten, por ato gjithashtu sjellin SHBA-në më afër partnerëve dhe aleatëve tanë. Këto marrëdhënie janë thelbësore për mbrojtjen e rrjeteve tona dhe infrastrukturës kritike kundër kërcënimeve të përbashkëta.”

Kur gjuajnë në rrjetet partnere, operatorët kibernetikë shqiptarë dhe amerikanë mund të vëzhgojnë TTP-të e aktorëve kibernetikë keqdashës në kohë reale. Me lejen e vendit, ekipi i SHBA-së më pas mund t’i sjellë ato njohuri përsëri në SHBA për t’i ndarë në të gjithë sektorin privat dhe publik, duke forcuar mbrojtjen përpara se kundërshtarët të mund të synojnë rrjetet amerikane.

Ndërsa është kritike për forcimin e sigurisë kibernetike të SHBA-së, Operacionet Hunt Forward gjithashtu zhvillon dhe ndërton marrëdhënie strategjike me aleatët dhe partnerët kryesorë. Këto aktivitete përmirësojnë pozicionin e sigurisë kibernetike të aleatëve dhe partnerëve, gjë që e bën më të vështirë për kundërshtarët e huaj të operojnë në rrjete globalisht.

“Në një mjedis gjithnjë e më dinamik ku aktorët keqdashës kibernetikë përpiqen të shfrytëzojnë rrjetet, të dhënat dhe infrastrukturën tonë kritike, ne kemi një avantazh asimetrik kyç që kundërshtarët tanë nuk e kanë: partneritete të qëndrueshme si ky me Shqipërinë,” tha Hartman.

“Kur ne jemi të ftuar të gjurmojmë në rrjetet e një kombi partner, ne jemi në gjendje të gjejmë aktivitetin tinëzar të një kundërshtari në hapësirën kibernetike dhe ta ndajmë me partnerin tonë për të ndërmarrë veprime. Më pas, ne mund t’u imponojmë kosto kundërshtarëve tanë duke ekspozuar mjetet, taktikat dhe procedurat e tyre dhe të përmirësojmë pozicionin e sigurisë kibernetike të partnerëve dhe aleatëve tanë. Kur ndajmë informacione, ne të gjithë jemi më të mbrojtur nga ata që kërkojnë të na bëjnë dëm”.

CNMF është vendosur 44 herë në 22 vende dhe ka kryer operacione gjuetie në gati 70 rrjete në mbarë botën. Përveç Shqipërisë, ekipet janë vendosur në Ukrainë, Estoni, Lituani, Kroaci, Mal të Zi, Maqedoninë e Veriut dhe vende të tjera që nga viti 2018.

Më 19 dhjetor 2022, CNMF u ngrit në një komandë të unifikuar vartëse, duke theksuar evolucionin e një force kibernetike të vazhdueshme, profesionale sot dhe në të ardhmen. Që nga fillimi i tij në 2014, CNMF e CYBERCOM ka evoluar me shpejtësi për të përmbushur nevojat e Kombit dhe ka marrë pjesë ose iu përgjigj pothuajse çdo krize kombëtare me të cilën janë përballur Shtetet e Bashkuara.