Banka e Shqipërisë anulon ankandet e blerjes së valutës të programuara për muajt mars-prill, ja detajet

Banka e Shqipërisë anuloi ditën e djeshme ankandet e blerjes së valutës të programuara për muajt mars-prill. Mësohet se ky vendim është marrë me qëllim shmangien e kërkesës shtesë për euro në tregun e këmbimit valutor, faktor që në teori mund të ushtronte presione mbiçmuese në kursin e monedhës europiane ndaj lekut. Në fillim të muajit mars, monedha e përbashkët europiane shënoi një rritje të shpejtë në kursin e këmbimit me lekun. Më datë 8 mars, euro u këmbye me 127.08 lekë, duke shënuar nivelin më të lartë që prej marsit të vitit 2020. Euro u mbiçmua me 4.7% kundrejt lekut në harkun e një jave. Sipas agjentëve të këmbimit valutor, faktori kryesor që trazoi tregun ishte blerja në shuma të mëdha nga kompanitë e grupit të Operatorit të Sistemit të Shpërndarjes, për qëllime të importeve të energjisë elektrike. Për shkak të përmasave të vogla të tregut, një valë kërkese e madhe mund të jetë e mjaftueshme për të krijuar disbalanca dhe pritshmëri të njëanshme. Situata e krijuar nga lufta në Ukrainë dhe shtrenjtimi i çmimeve të mallrave të konsumit e nxiti edhe më shumë faktorin psikologjik dhe prirjen e subjekteve për të blerë euro dhe për të tentuar krijimin e rezervave të valutës. Në situata të tilla, pritshmëritë për forcim të euros sjellin shtrëngim të ofertës, sepse ata që kanë euro priren t’i mbajnë, në pritje të një mbiçmimi të mëtejshëm. Nga ana tjetër, kërkesa rritet, sepse pritshmëria për forcim i shtyn subjektet që kanë nevojë për këtë valutë që të blejnë sa më parë që të jetë e mundur. Situata u qetësua me ndërhyrjen e Bankës së Shqipërisë, që realizoi shitje të valutës për një periudhë 2-3 ditore, me qëllim stabilizimin e kursit dhe qetësimin e panikut. Ndërhyrja e Bankës së Shqipërisë u konfirmua këtë javë edhe nga Guvernatori, Gent Sejko, që tha se qëllimi i ndërhyrjes ishte qetësimi i panikut në tregun valutor. Sipas tij, mbiçmimi i shpejtë i euros nuk reflektonte faktorët thelbësorë të kërkesë/ofertës dhe stabilizimi i kursit pas ndërhyrjes së Bankës së Shqipërisë e provon këtë më së miri. Megjithatë, për shkak të situatës së përkohshme të krijuar, banka qendrore vendosi të anulonte ankandet vijuese të blerjes së valutës.