Megagrabitja e shqiptarëve, nafta drejt 50 dollarë fuçia, kap nivelet më të ulëta nga 2020, Bordi i Transparencës mban çmimet në stratosferë

Nafta ka shënuar ditët e fundit ulje drastike për shkak të shqetësimeve se sektori bankar global mund ta çojë botën drejt recesionit. Kjo rënie pikiatë nuk kishte ndodhur që nga shkurti 2020. Tregtimi i naftës me 64 dollarë fuçia, duhet të reflektonte në vendin tonë, por ndërkohë në Shqipëri Bordi i Transparencës ka rënë në “gjumë letargjik” dhe sot që flasim nafta shitet 182 lekë litri. Por përkundrazi në rastet kur ka rritje të çmimit të naftës në tregun global, reagimi i bordit është në kohë rekord. Pra çmimi i naftës në vendin tonë është shumë i lartë në krahasim me vendet e tjera dhe kjo situatë po jep efekt negativ në ekonomi. Një gjë është e sigurt, nafta në Shqipëri nuk do të njohë ulje të pranueshme për xhepat e shqiptarëve. Bëhet fjalë për dhjetëra miliona lekë të cilat pa të drejtë ikin nga xhepat e konsumatorëve të thjeshtë tek arka e madhe e kompanive të naftës, por edhe të qeverisë.

Rënia pikiatë e naftës

Dje nafta e papërpunuar e Teksasit Perëndimor u tregtua me 64,59 dollarë për fuçi, me një rënie prej 2,15 dollarë. Ndërkohë që sipas ekspertëve, fuçia pritet të shkojë drejt 50 dollarëve.  Nga ana tjetër Nafta Brent e Londrës e ka nisur javën në rënie me rreth 2.3 dollarë dhe po tregtohet në rreth 70 dollarë për fuçi, niveli më i ulët që nga dhjetori i vitit 2021. Mediat e huaja shkruajnë se javën e kaluar u ulën çmimet e naftës bruto me 13.55%, rënia më e madhe që nga shkurti 2020. Një shenjë e frikës që përfshiu tregjet nga pasojat e vazhdueshme të sektorit bankar. Rënia e naftës ditën e djeshme ishte një shenjë e mëtejshme e pesimizmit të vazhdueshëm rreth shqetësimeve të mundshme të kërkesës dhe rishfaqjes së rreziqeve recesionare. Gjatë fundjavës, Rezerva Federale njoftoi se bankat kryesore qendrore (SNB, BoC, BoE, BoJ, ECB) do të ndërmarrin 'veprime të koordinuara për të përmirësuar sigurimin e likuiditetit nëpërmjet marrëveshjeve të linjës së shkëmbimit të likuiditetit në dollarë amerikanë'.  

Çfarë po ndodh me naftën?

Javën e kaluar dëgjuam deklaratën nga ministri saudit i Energjisë, Princi Abdulaziz bin Salman, i cili diskutoi kufirin e çmimit të G7 për naftën ruse dhe kapacitetin më të shtrënguar të prodhimit global të naftës. Princi Abdulaziz përsëriti nevojën për t'iu përmbajtur vendimit të OPEC-ut në tetor 2022 për të ulur prodhimin me 2 milionë fuçi në ditë deri në fund të 2023. Një tjetër pikë me interes është se çmimet e naftës aktualisht po tregtohen pak më poshtë kufirit të caktuar fillimisht nga SHBA për të rimbushur Rezervën Strategjike të Naftës (SPR). SHBA pritet të shohë rënie të mëtejshme në SPR midis 1 prillit dhe 30 qershorit pasi çmimet mbeten të favorshme për të rimbushur rezervat. Të premten, komentet nga i dërguari i SHBA-së për Energjinë, Hochstein, pretenduan se Presidenti Biden është i përkushtuar për të rimbushur SPR-në, e cila teorikisht mund të rrisë çmimet e naftës. Pyetja është a do të jetë një nxitje e tillë e qëndrueshme duke pasur parasysh kushtet aktuale të tregut?

Parashikimet

Nga pikëpamja teknike, ËTI theu nivelet më të ulëta të vitit 2022 javën e kaluar pasi pati një rikuperim të mundshëm nga 68 dollarë për fuçi. Të premten shkoi 65 dollarë për fuçi. Dje shkoi rreth 64,40 dollarë pasi ndjenja e rrezikut tregoi shenja përmirësimi drejt hapjes së SHBA-së. Megjithatë, çdo lëvizje e mëtejshme ka të ngjarë të varet nga përmirësimi i përgjithshëm i sektorit bankar global, i cili ka ngjallur frikë dhe pesimizëm se mund ta çojë botën drejt recesionit.