Artistët: Mungesa e kritikës i ka shkaktuar paralizë analitike teatrit, lejon spekulime të thashethemeve të kafeneve

Mungesa e kritikës në jetën artistike dhe heshtja me të cilën përcillen shfaqjet i ka shkaktuar dëm teatrit. Për aktorë dhe regjisorë të ndryshëm indiferenca për ta komentuar punën e regjisorit apo aktorëve, teatrit në vend i ka shkaktuar paralizë analitike. Jemi në muajin e parë të këtij viti, jeta artistike ka nisur në skenat tona, por artistët shprehen se për vlerat në art duhet dhe një analizë e bërë nga profesionistë. Sipas tyre, kemi shumë pak që e bëjnë këtë. Aktori i njohur Ilirian Ali thotë se një vepër në skenë duhet të përcillet me kritikën e artit. “Kritika vlerëson, por dhe kritikon sepse bën dhe një sy kritik analitik kur vjen një vepër artistike skenike, që përcjell vlerat apo mesazhet. Kritika në art është baza, është ajo që bën të lexojnë dhe vlerësojnë teatrin”, thotë ai. Ilirian Ali aktor me një aktivitet prej disa dekadash në teatër, vijon më tej se duhet të ketë dhe mundësi për formimin e kritikëve të artit. Sipas tij, dikur kishte, ndërsa sot jo më. “Kam përshtypjen që duhet që të kultivohen kritikët e teatrit, nëse ka degë apo kurse për dramën dhe regjinë ashtu duhet të kishte dhe për kritikën. Përpara bëheshin specializime për kritikët, që merrnin një formim profesional”, thotë ai. Regjisore dhe aktore Eliona Thomaraj me shumë problem sheh mungesën e kritikës për shfaqjet teatrore. Sipas saj, teatri i ka shkaktuar paralizë analitike. “Mungesa e kritikës së teatrit, heshtja me të cilën përcillen shfaqjet teatrore dhe indiferenca për ta komentuar punën e regjisorit apo aktorëve, teatrit i ka shkaktuar këtë paralizë analitike. Nuk ka asnjë zë të vetëm, i cili merr përsipër të shohë dhe të komentojë për një vepër artistike. Si mendohet të promovohet teatri nëse dikush nuk të orienton si për mirë apo për keq me kritikën e vet? Si ka mundësi që një format televiziv si “Big Brother” apo “Përputhen” kanë opinionistë dhe një shfaqje e teatri nuk ka asnjë zë apo hapësirë për tu shprehur, për të përcjellë dhe për të mbledhur opinione”, shprehet aktorja Thomaraj.

 Kritiku i jep mesazhet e veprës

Teatrit në vend i mungojnë elementë promovues, dhe në menaxhimin e artit zëri kryesor është dhe kritika e bërë nga profesionistë të fushës. Aktorja Eliona Thomaraj thotë se problemi me mungesën e kritikës së teatrit duhet marrë seriozisht. “Duhet ngritur institucioni i kritikës së teatrit. Kritiku i jep mesazhet e veprës, jep informacion nëse është huazim apo krijim mirëfilli, nxit konkurrencën midis artistësh dhe bën që teatri të përmirësohet nëpërmjet kritikës”, thotë ajo. Me aktivitetin e saj artistik në skena të ndryshme Eliona Thomaraj thotë se e ka ndjerë mungesën e një analize në shfaqjet e saj. Ajo thotë se duke mos pasur kritikë të bërë nga profesionistë gjithçka mbetet në muhabete kafenesh. “Unë e kam si peng, që puna e regjisorit nuk vihet në diskutim nga askush dhe kjo nuk lejon, që të shohësh edhe këndvështrime profesionaliste mbi punën tënde. Kjo lejon spekulime të thashethemeve të kafeneve, ku gjithkush i jep të drejtën vetes të bëj kritikun”, thotë Thomaraj. Sipas regjisores, një kritik i artit duhet të jetë një njeri i përgjegjshëm dhe profesionist. “Të mbajë përgjegjësi për ato që thotë dhe ti firmosi në fund me emrin e tij opinionet e veta, dhe jo në shije subjektive apo më keq akoma klane dhe zilira”, thotë ajo. Problemi i mungesës së kritikës është pohuar dhe në fusha të tjera si në muzikë, artet pamore, etj.