Ekspozita "Kongresi i Lushnjes" në GAT, Abaz Hado: Në planin tonë edhe aktivitetet e karakterit historik

Vendimet e Kongresit të Lushnjes apo dhe materiale të tjera të shoqëruara me fotografi janë pjesë e ekspozitës “Kongresi Lushnjes”. Ekspozita hapet sot në Galerinë e Artit Tiranë, me rastin e 102-vjetorit të organizimit të këtij kongresit. Ekspozita vjen si bashkëpunim i Drejtorisë së Përgjithshme të Arkivave me Galerinë e Artit Tiranë (GAT). Dokumentet që do të prezantohen në këtë ekspozitë do të jenë në formën origjinale, të cilat ruhen në thesaret që mban Arkivi Qendror Shtetëror. Tema e dokumenteve të prezantuara është e fokusuar tek organizimi i Kongresit të Lushnjes, procesverbalet e secilës mbledhje me vendimet përkatëse, emrat e delegatëve, qeveria e parë e dalë nga ky kongres, aktet e para zyrtare, dhe sigurisht ai i caktimit të Tiranës si kryeqytet i përkohshëm. Këto dhe shumë materiale të tjera, të shoqëruara dhe me fotografi që ruhen në fototekën e arkivit do të prezantohen sot për publikun kryeqytetas në Galerinë e Artit Tiranë. Kjo është ekspozita e dytë që hapet këtë vit në GAT dhe është në vijim të veprimtarisë së këtij institucioni kulturor në kryeqytet. Drejtori i GAT dr. Abaz Hado thotë se të tilla aktivitete si ekspozita që hapet sot kanë edhe një efekt marketingu. “Janë aktivitete të ndërmjetme, që ne i kemi në planin tonë që të jenë të karakterit historik, që nuk kanë lidhje direkt me artin. Por thithin interesin e publikut, që vjen për të parë dokumentet në ekspozitë dhe ndërkohë sheh dhe veprat e artit. Pra ne kemi efekte marketingu që i bëjmë këto aktivitete, që kanë impakt tek publiku”, thotë drejtori dr. Abaz Hado rreth kësaj ekspozite.

Interesi i publikut

Ekspozita "Kongresi i Lushnjes" do të hapet sot në GAT, por drejtori Abaz Hado shprehet se kjo ekspozitë është në vijim të bashkëpunimeve që kanë pasur dhe më parë me Drejtorinë e Përgjithshme të Arkivave. Sipas tij janë bashkëpunime të suksesshme. “Ka kuriozitet, sepse janë dokumente që disa publikohen dhe për herë të parë dhe janë të panjohura e kanë interesin tek publiku. Kemi bërë bashkëpunime dhe herë të tjera me arkivin dhe kemi pasur sukses sa i takon vizitorëve”, thotë dr. Abaz Hado. Kongresi i Lushnjes ose zyrtarisht Mbledhja Kombiare Lushje i zhvilloi punimet nga 21-31 janar të vitit 1920, në të cilin u miratua një akt kushtetues për pavarësinë e plotë të Shqipërisë, si dhe zgjodhi këshillin e lartë prej 4 vetash dhe në krye ishte Aqif Tapalloi, që do të kryente funksionet e kryetarit të shtetit dhe një këshill kombëtar me 37 veta. Kryeministër u zgjodh Sulejman Delvina. Kongresi i Lushnjes kreu punimet në shtëpinë e patriotit lushnjar Kasëm Fuga, nga 21 deri më 31 janar të vitit 1920. Në kongres morën pjesë delegatë të zgjedhur nga e gjithë Shqipëria. Qëllimi i kongresit ishte studimi i situatës së brendshme dhe të jashtme të vendit dhe masat që duhet të merreshin për shpëtimin nga rreziku i copëtimit të Shqipërisë.