Qou vadis Bashkimi Evropian?

 (Pjesa e dytë)

Nga Dr. Elton Demollari

Një tjetër problem madhor, që po përballet BE-ja në këto dekada, është çështja e menaxhimit të migracionit. Rritja e ndjeshme e imigrimit të refugjatëve në verën e vitit 2015 e në vitet më vonë e ka rënduar jashtëzakonisht shumë funksionimin dhe përparimin e lëvizjes së lirë në zonën Shengen dhe Sistemit të Përbashkët Evropian të Azilit. Sipas të dhënave zyrtare emigruan në zonën e BE-së (Greqi dhe Itali) rreth katër milionë emigrantë. Ata u kishin shpëtuar luftës dhe varfërisë dhe erdhën për një jetë më të mirë dhe më të qetë. Por kjo valë shkaktoi një situatë emergjente të papritur dhe të papërgatitur. Prandaj Këshilli i BE-së miratoi me shumicë një mekanizëm zhvendosjeje për të lehtësuar situatën e rënduar në Greqi dhe Itali, sipas të cilit u vendos, që çdo shtet evropian do të pranonte 160 000 persona azilkërkues, por më e çuditshmja qe, që shtetet evropianolindore Polonia, Hungaria, Sllovakia dhe Republika Çeke refuzuan ta vinin në zbatim këtë vendim të përbashkët të BE-së. Madje pati një „kryengritje“ të vogël nga ana e këtyre anëtarëve. Kjo ndodhi në shtatorin e vitit 2015. Por kjo frymë vazhdon edhe sot e kësaj dite. Duhet përmendur fakti, që në këtë periudhë po merrnin hov të madh në kontinentin tonë lëvizjet politike ksenofobike. Shtetet nordike evropiane po kërkonin pezullimin e politikës së kufijve të hapur, për të cilën ishin rënë dakord në marrëveshjen e Shengenit. Ndërsa shtetet evropianojugore kërkonin me forcë ri-atdhesimin e plotë të emigrantëve. Prandaj politikanët evropianë kërkuan një rishikim të marrëveshjeve të Dublinit, të cilat ngarkonin me përgjegjësinë për strehimin e refugjatëve vendet anëtare të BE-së. Këto lëvizje nacionaliste dhe Brexit-it e kanë vendosur BE-në me shpatulla pas murit, sepse, pavarësisht dëshirës dhe vullnetit të përgjithshëm për një "Shtetet e Bashkuara të Evropës", përsëri partitë “popullore të krahut të djathtë” synojnë dhe kërkojnë ta bëjnë “kombin” më të bashkuar rreth vetes sesa rreth BE-së dhe sa më të pavarur nga ajo. A do të ketë në të ardhmen një "Nation Europe" apo BE-ja do të shihet gjithmonë si një federatë kombesh të ndryshme? Sipas mendimit tim personal BE-ja do të vazhdojë edhe për shumë dekada të shihet në arenën ndërkomëbtare si një grupim shtetesh apo federatë e përbërë nga kombe të ndryshëm në gjuhë, mentalitet dhe në logjikë. Në këtë periudhë BE-ja duhet të shqetësohet për situatën jo fort të mirë në vende jostabile, si Polonia dhe Hungaria. Sepse këto vende po përpiqen të minojnë themelet thelbësore të demokracisë kushtetuese, sepse ato po shkojnë drejt një autoritarizmi pothuajse "demokratik". Kjo gjë ka të bëjë me juridiksionin kushtetues dhe pavarësinë e gjyqësorit. Kjo nisur me përplasjet midis Polonisë dhe BE-së lidhur me pavarësinë e pushtetit gjyqësor, si dhe marrëdhëniet e ndera midis Hungarisë dhe BE-së. Sa do të vazhdojë kjo situatë e paqëndrueshme? – Këtë askush nuk mund ta thotë me siguri. Por ajo, që duhet të bëjë BE-ja, është, që ajo ta marrë situatën në dorë dhe të reagojë shumë fort ndaj këtyre fenomeneve negative ndikuese për ardhshmërinë e BE-së. Prandaj shoqëria e sotme evropiane duhet të qëndrojë më e bashkuar rreth vetes, duhet të sigurojë më shumë solidaritet njerëzor, social dhe shoqëror, gjithashtu edhe në kuptimin ekonomik. Sipas ekspertëve të marrëdhënieve ndërkombëtare BE-ja ka nevojë për një politikë realiste dhe të vërtetë emigracioni, që nuk i demoralizon dhe i depresionon evropianët. Në të njëjtën kohë vendet anëtare të kësaj "federate të përbërë nga kombe të ndryshme" duhet të kuptojnë dhe të fiksojnë në politikën e tyre, që problemet nevralgjike me rëndësi jetike nuk mund të zgjidhen në nivel kombëtar, por në nivelin mbievropian. Këtë pikëpamje propagandon populizmi i djathtë evropian. Pra, gjëja kryesore, që duhet të bëjë Bashkimi Evropian, është të ngrejë në një nivel më të lartë bashkëpunimin evropian përballë egos kombëtare të disa shteteve evropiane. Sepse sa më të fortë të jemi në pikëpamjen evropiane, aq më larg është lufta.