OKB jep alarmin: Shqetësuese ulja e buxhetit për shëndetësinë në Shqipëri, fokusi te Covid-19 ka bllokuar kurimin e sëmundjeve të tjera

Organizata e Kombeve të Bashkuara ka ngritur alarmin, ku ka deklaruar se është shqetësuese ulja e buxhetit për shëndetësinë në Shqipëri. Sipas OKB-së, Shqipëria ka shpenzimet më të ulëta për shëndetësinë, nga gjithë shtetet e Europës Juglindore. Në një raport të fundit që ka publikuar Organizata e Kombeve të Bashkuara, theksohet rreziku se mund të anashkalohet trajtimi i sëmundjeve të tjera. Këtu ndikon ndër të tjera dhe fakti që një pjesë e mirë e buxhetit është rialokuar për Covid-19 dhe është ulur vëmendja për trajtimin dhe parandalimin e sëmundjeve të tjera. Raporti vë në dukje se, projeksioni i OBSH për vitin 2020-2022, tregon se Shqipëria do të shpenzojë për tre vitet e ardhshme më pak se 10%. “Duhet theksuar se shpenzimet publike për shëndetësinë si pjesë e PBB-së janë më të ulëta në Shqipëri (2.97%) sesa në shumicën e vendeve të Europës Juglindore, dhe parashikimet për vitet 2020-2022 tregojnë një ulje të lehtë në 2.94% deri në vitin 2022. Kjo tendencë është veçanërisht shqetësuese nëse duhet të ndërtojmë dhe të fuqizojmë një sistem shëndetësor më të mirë. Projeksioni i OBSH për vitin 2020-2022 tregon se Shqipëria do të shpenzojë për tre vitet e ardhshme më pak se 10% për shëndetin nga paratë e përgjithshme publike. Rënia e burimeve për kujdesin parësor është shqetësuese. Strategjia për zhvillimin e kujdesit parësor në Shqipëri kërkon një buxhet të rritur në 25%. Roli i rëndësishëm i kujdesit parësor në përgjigjen dhe shërimin e COVID-19 është i rëndësishëm”, thuhet në raport.

Raporti i OKB

Ndër të tjera raporti i OKB, thekson se është e rëndësishme që Shqipëria ka treguar një aftësi të shpejtë dhe intensive të qeverisjes së sistemit shëndetësor dhe reagimit. Raporti përmend këtu, aktet ligjore, identifikimin e hershëm, testimin dhe përcjelljen e rasteve, transferimin dhe zhvendosjen e fondeve, riorganizimin e shërbimeve dhe fuqinë punëtore shëndetësore, dhe monitorimin dhe shërbimet e informacionit. OKB deklaron se këto duhet të vazhdojnë dhe madje të forcohen. Më tej raporti nënvizon se, gjatë periudhës së izolimit, janë prekur një numër i madh shërbimesh publike. Sipas OKB, kjo mund të çojë në një “valë” të mundshme të sëmundjeve që nuk lidhen me COVID. “Në nivelin e pacientëve, të gjitha shërbimet u pezulluan përveç urgjencës dhe ndjekjes/trajtimit për disa kategori të pacientët; dhe në nivelin ambulant, kontaktet e personelit shëndetësor me pacientët u minimizuan.  Duhet vëmendje specifike për të rifilluar imunizimin, kontrollimin e kancerit, menaxhimin e rasteve të pacientëve kronikë, pacientëve me HIV dhe TB dhe programe të shëndetit publik”, thekson raporti i OKB.

Rialokimi i buxhetit

Sa i takon rialokimit të buxhetit, raporti thekson se, për COVID -19 rialokimit, do të ketë efekte afatgjata në shërbimet shëndetësore dhe sigurimin e kujdesit shëndetësor, si dhe të ndikojë sektorët e tjerë. Sipas raportit 25 milionë dollarë u transferuan nga sektorët e tjerë. “25 milionë USD u transferuan nga sektorët e tjerë, fondet nga programet specifike shëndetësore të buxhetit u zhvendosën në aktivitetet e COVID-19, dhe një sferë e kontratave shëndetësore u pezullua. Kjo përkthehet në humbje, për sa i përket diagnozës së pazbuluar, humbjeve nga mosparandalimi, humbjet nga mungesa e trajtimit të duhur, si dhe humbjeve që mund të vijnë në vitet e shëndetshme të jetës”, thuhet në raport.