Raporti: Cilësia e përmbajtjes mediatike është përkeqësuar, shqetësim përpjekja për ta bërë median ‘jashtë mode’

Për vitin e dytë radhazi, Rrjeti ‘Gazetarë të Sigurt në Ballkanin Perëndimor’ ka publikuar Raportin "Treguesit mbi Nivelin e Lirisë së Medias dhe Sigurisë së Gazetarëve në Shqipëri 2021". Në raport shkruhet se pavarësisht rritjes eksponenciale të numrit të mediave në dekadën e fundit, veçanërisht mediave online (në vendin tonë janë më shumë se 650 media online të licensuara), cilësia e përmbajtjes mediatike mbetet një sfidë dhe në vitin 2021 cilësia e përmbajtjes mediatike u përkeqësua edhe më shumë. Respektimi i standardeve etike dhe i rregullave të së drejtës së autorit si dhe profesionalizmi ende nuk janë konsoliduar për një sërë arsyesh. Sipas autorëve të raportit, edhe pse Kushtetuta e Shqipërisë garanton lirinë e shprehjes, të medias dhe të informimit, dispozitat e saj nuk zbatohen plotësisht në praktikë ku në 2021 evidentohen në Shqipëri shenja të përkeqësimit të lirisë së shprehjes, të drejtës së informimit dhe lirisë të shtypit. Sfida kryesore strukturore e ekosistemit mediatik që ndikon negativisht në lirinë e shprehjes dhe lirinë e medias në Shqipëri është marrëdhënia e ndërthurur simbiotike mes interesave të fuqishme ekonomike dhe politike në sistemin mediatik, përfshirë këtu, në disa raste, ndikimin e krimit të organizuar. “Praktika e përdorimit të mediave për shantazh rrezikon të bëhet diçka normale në Shqipëri dhe, duke pasur parasysh përhapjen e madhe të korrupsionit, pritshmëritë janë të pakta që raste të tilla të denoncohen dhe të hetohen”, shkruhet në raport. Ndonëse Kushtetuta e Shqipërisë parashikon lirinë e shprehjes dhe qeveria zakonisht i respekton këto të drejta, në vitin 2021 pati raportime se qeveria, bizneset dhe grupet kriminale kërkonin të diktonin ndikimin e tyre të padrejtë në media. Përmendet gjithashtu edhe fakti se Shqipëria ka një mjedis mediatik të mbipopulluar për sa i përket numrit të mediave, por një treg të kufizuar reklamash dhe përqendrim të pronësisë së medias tek disa pronarë/familje që i përdorin ato si mjet për ndikim politik dhe përfitime ekonomike. Në vitin 2021, cilësia e përmbajtjes së raportimeve si dhe pavarësia editoriale u përkeqësuan me rritjen e vetëcensurës nga gazetarët dhe zvogëlimit të hapësirës për gazetari të pavarur, kritike dhe investigative për shkak të frikës, presionit dhe ngacmimit. Po ashtu, sipas raportit, hapa prapa janë bërë edhe në autoritetin rregullator të medias dhe në RTSH. Në AMA u caktua si drejtues një person i lidhur politikisht me partinë në pushtet, ndërsa televizioni publik mbeti 7 muaj pa drejtor.