Rezoluta për Jasenovacin “trazon” politikën në Podgoricë, propozimi i Mandiç kritikohet ashpër, miratimi do t’i kushtojë shtrenjtë vendit, ja si u shndërrua Mali i Zi në “veglën” e Serbisë
Marsela Shytia
Kuvendi i Malit të Zi me kërkesë të partive proserbe të udhëhequra nga Andrija Mandiç dhe Milan Knezheviçdebatoi ditën e djeshme për “Propozimin për Rezolutë për gjenocidin në Jasenovac”.Nisma për të diskutuar rezolutën për dënimin e këtyre krimeve gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe për shpalljen e 22 prillit si Ditë përkujtimore të viktimave u mbështet nga partitë e shumicës parlamentare, ndërsa opozita ishte kundër. Mandiç dhe Knezheviç propozuan ndryshime në tekstin origjinal të rezolutës dhe kërkuan që përveç “gjenocidit në Jasenovac”, të dënohen edhe krimet në kampet naziste Dachau dhe Mathausen. Në rendin e ditës së Kuvendit ishte edhe propozimi i opozitës Socialdemokrate (SD) që Kuvendi të deklarohej për “Propozimin për një rezolutë për dënimin e krimeve në Palestinë”.
Diskutimet në Kuvend
Duke shpjeguar “Propozimin për një rezolutë për Jasenovacin”, kryetari i Parlamentit të Malit të Zi dhe lideri i Demokracisë së Re Serbe, Andrija Mandiç, deklaroi se propozuesit “bëjnë thirrje për kujtesë dhe humanizëm tek të gjithë njerëzit”, se përmbajtja “është jo kundër askujt, por qëllimi është të tregohet se e keqja – e keqja, pavarësisht se kush e ka bërë atë”. “Rezoluta nuk është në dëm të askujt dhe mund të jetë në dobi të të gjithë qytetarëve,” tha Mandiç dhe theksoi se “Mali i Zi do të bëhet vendi i parë në planet që do të dënojë gjenocidin në Jasenovac, i cili do të shërbejë për të nderuar ata që mund të mos votojnë për rezolutë dhe i ftoj të jenë pjesë e historisë së madhe të Malit të Zi”. Ai është i mendimit se rezoluta “nuk ofendon asnjë vend modern”.
Kritika nga Kroacia
Partia Demokratike e Socialistëve (DPS) e opozitës, e cila njoftoi se deputetët e saj nuk do të merrnin pjesë në votimin e rezolutës, kritikoi ashpër faktin se ajo po diskutohej fare dhe vlerësoi se kjo do të dëmtonte marrëdhëniet me Kroacinë, e cila në mes të majit dërgoi një notë proteste në Podgoricë për shkak të synimit të parlamentit për të hapur këtë pyetje. Deputeti i DPS-së Andrija Nikoiliç kritikoi ashpër tekstin e propozuar gjatë debatit. “Gjithçka tregon se ky është një manipulim i qëllimshëm ku Kroacia dhe njerëzit e saj duan të futen nën regjimin e ustashëve”, tha Nikoliç.Kroacia më parë kërcënoi se miratimi i rezolutës në Jasenovac sigurisht që do të ngadalësonte integrimin e Malit të Zi në BE dhe se nuk do të kishte një efekt të mirë në marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë midis dy vendeve. Në qarqet diplomatike në Podgoricë, spekulohet se përgjigja kroate ndaj një miratimi të mundshëm nga Mali i Zi të rezolutës në Jasenovac mund të jetë “e ashpër”, dhe pretendohet se miratimi i saj nuk do të dëmtonte politikisht dhe diplomatikisht Kroacinë, por Malin e Zi.
“Punët e pista” të Serbisë
Me miratimin e rezolutës për Jasenovacin, qeveria aktuale e Malit të Zi po kryen “detyrat e pista” të qeverisë në Beograd, tha në Dubrovnik ish-ministri i Jashtëm malazez Ranko Krivokapiç.Në margjinat e Forumit të Dubrovnikut, Krivokapiç, një veteran i politikës malazeze, e shpalli qeverinë në Podgoricë “qeverinë e tretë të Kishës së Serbisë”, duke theksuar se Mali i Zi është “më shumë se kurrë” i varur nga Beogradi dhe “serbo-rusi”. botë në kuptimin më të keq” të atij termi. “Qeveria aktuale në Beograd po kryen grabitjen më të madhe të Serbisë në historinë e atij vendi dhe ai e ka studiuar atë histori”, ka theksuar Krivokapiç. Me miratimin e saj, Lëvizja populiste “Evropa tani” e kryeministrit Milojko Spajiq duhet të qetësojë dhe kënaqë pjesën pro-ruse dhe pro-serbe të strukturës qeverisëse në Mal të Zi, pasi qeveria e tij mbështeti Rezolutën për Srebrenicën në OKB. Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, ka thënë se nuk pret që Kuvendi malazez ta miratojë rezolutën për Jasenovacin dhe ka theksuar se nuk ka folur me ata që e kanë propozuar. Presidenti i Serbisë i tha Pink TV se nëse rezoluta miratohet do të përgëzojë propozuesit. “Unë pres që ajo rezolutë të mos kalohet, nëse kalohet do të them “urime, vlerësimi im ishte i gabuar”, tha presidenti i Serbisë. Ai po ashtu tha se nuk ka diskutuar për dorëzimin e asaj rezolute me ata që e kanë propozuar.