Marrëdhëniet Kinë-SHBA janë ndoshta nga më komplekset mes dy shteteve, sigurisht rivale, por që njëherazi nuk bëjnë dot pa njëri-tjetrin. Nga njëra anë, shumë kompani të larta amerikane kanë shprehur interesin dhe besimin e tyre në tregun e Kinës dhe në rimëkëmbjen e shkëmbimeve mes njerëzve në disa fusha, por nga ana tjetër, SHBA po mendon të rrisë aktivitetet ushtarake në Detin e Kinës Jugore dhe Uashingtoni po ndërmerr veprime të reja për të frenuar zhvillimin e drejtë të Kinës në fushat e teknologjisë së lartë. Ekspertët nga të dyja palët thonë se lidhjet më të rëndësishme dypalëshe në këtë planet mbeten të tensionuara, edhe pse janë shfaqur disa shenja pozitive. Një prej tyre është edhe telefonata surprizë mes presidentit amerikan Joe Biden dhe homologut të tij kinez, Xi Jinping. Ata folën në distancë në telefon, për herë të parë që nga viti 2022, teksa Uashingtoni dhe Pekini kërkojnë të stabilizojnë marrëdhëniet pas shumë vitesh tensionesh vetëm në rritje.
Telefonata e presidentëve
Temat e trajtuara përkojnë, në terma të gjerë, me ato që u vunë në tryezë në takimin e fundit mes të dyve, që u zhvillua nëntorin e kaluar në San Francisko me rastin e samitit Apec: bashkëpunimi në luftën kundër trafikut të drogës, rreziqet dhe siguria në çështjet e inteligjencës artificiale, rifillimin e kanaleve të komunikimit ushtarak dhe çështjet klimatike. Thirrja telefonike është pjesë e “përpjekjes së vazhdueshme” midis dy udhëheqësve për “të mbajtur linja të hapura dhe të rregullta komunikimi, për të menaxhuar me përgjegjësi konkurrencën dhe për të parandaluar konfliktet e padëshiruara”, citohet të ketë thënë një burim anonim i Shtëpisë së Bardhë nga South China Morning Post.Biden ka kërkuar ndërveprime të qëndrueshme në të gjitha nivelet e qeverisjes, duke besuar se është kritike për të parandaluar që konkurrenca midis dy ekonomive masive dhe dy fuqive të armatosura bërthamore të përshkallëzohet në konflikt të drejtpërdrejtë. Ndërsa samitet personalisht ndodhin ndoshta një herë në vit, thanë zyrtarët amerikanë, si Uashingtoni ashtu edhe Pekini e njohin vlerën e rregullimit të kontakteve më të shpeshta midis liderëve.
“Vija e kuqe”
Biden përfitoi gjithashtu nga telefonata për t’i rikonfirmuar bashkëbiseduesit të tij politikën e “një Kinës” të Shteteve të Bashkuara, ndërsa vuri në dukje se Shtetet e Bashkuara kundërshtojnë çdo mjet shtrëngues që mund ta kthejë Tajvanin nën kontrollin e Pekinit. Çështja e Tajvanit është pikërisht përçarja e madhe që ndan dy superfuqitë, ku Xi e quajti atë ” vija e parë e kuqe e pakapërcyeshme në marrëdhëniet kino-amerikane”. Ndërkohë, Sekretari Amerikan i Shtetit, Antony Blinken, thuhet se po planifikon një udhëtim përtej Muraglias, i cili do të zhvillohet në javët në vijim. Në të njëjtën kohë, Sekretarja e Thesarit e SHBA-së, Janet Yellen do të vizitojë gjithashtu Republikën Popullore të Kinës deri në fund të muajit. Të dy diskutuan për Tajvanin përpara inaugurimit të muajit të ardhshëm të Lai Ching-te, presidenti i zgjedhur i ishullit, i cili ka premtuar të ruajë pavarësinë e tij de fakto nga Kina dhe ta rreshtojë më tej atë me demokracitë e tjera.
“Ankesat” e Biden
Më pas Biden shprehu shqetësimin për operacionet e Kinës në Detin e Kinës Jugore, përforcoi paralajmërimet ndaj Xi-t për të mos ndërhyrë në zgjedhjet e 2024 në SHBA dhe për të mos vazhduar kryerjen e sulmeve kibernetike me qëllim të keq kundër infrastrukturës kritike amerikane.Presidenti amerikan shprehu gjithashtu shqetësime për të drejtat e njeriut në Kinë, duke përfshirë ligjin e ri kufizues të sigurisë kombëtare të Hong Kongut dhe trajtimin e pakicave, si dhe ngritjen e çështjes së amerikanëve të ndaluar ose të ndaluar të largohen nga vendi. Okupatori i Shtëpisë së Bardhë ushtroi presion edhe mbi Kinën në lidhje me marrëdhëniet e saj të mbrojtjes me Rusinë, e cila po përpiqet të rindërtojë bazën e saj industriale ndërsa vazhdon me pushtimin e saj në Ukrainë. Dhe po ashtu ai i bëri thirrje Pekinit që të ushtrojë ndikimin e tij në Korenë e Veriut për të frenuar Phenianin.