Rakip Shabani: We lack works of art in the capital, here we continue the series of metal sheets in sculpture

The works of the painter Rakip Shabani have been exhibited in Albania and abroad. An activity that started decades ago, where the painter with his creativity has received the appreciation of the public as well as critics. Rakip Shabani says that every day in the studio he continues to work, where he is thinking about the next exhibitions. In the interview for the "SOT" newspaper, the painter Rakip Shabani tells about his latest works in painting and the following projects, the trips to paint, as well as what worries the artist today. The painter says that his concern as an artist is that we lack works of art in the capital. He says that works have been put up, but they are few for what should be in Tirana, where most of them, according to him, were put up before the 90s. The painter also speaks about the closure of the National Historical Museum due to the intervention or the ongoing works for the GKA, which according to him should be shown more attention by the institutions. In addition to the works exhibited in his gallery "Gallery 43", Rakip Shabani's paintings are also in the collection of the National Art Gallery and in the gallery of Vlora. Also, his works have been exhibited in England, America, Argentina, Japan, Greece, Germany, Romania, Bulgaria, Italy, etc.

- Art lovers can see your paintings in "Gallery 43" in Tirana. A gallery that offers works that have been created by you over the years, but also the most recent ones. What is a day like for you in your studio?

I work in the studio 7-8 hours a day. In "Gallery 43" in Tirana, my works have been exhibited, but an exhibition with a specific theme has also been opened with works in painting. One of my jobs is painting with a mullet. He is the only mullet who is not begging and is looking at the Mona Lisa. He doesn't know who he is, but he sees it as a beautiful thing and in the end I put the name "Gallery 43" on the painting.

-How do you see Tirana with works of art in public spaces?

My concern is that we lack works of art in the capital.

- Are there works of art in Tirana?

Janë pak për atë që duhet të jenë në Tiranë. Pjesa më e madhe e tyre janë vënë në kohën e monizmit. Këtë periudhë përmend veprën Papa i Romës apo edhe ndonjë tjetër, por për kryeqytetin janë pak veprat e artit që duhet të kemi. Pashë disa ditë më parë para Piramidës në Tiranë që ishin vënë disa luanë, etj, që po ti shohësh janë në dizonancë me ambientin. Në vend që ne atë lulishte ta përdorim për hapësirat për veprat e artit që kemi në GKA, siç janë heronj dhe dëshmorë të kombit, ose figura të tjera që janë njerëz të nderuar u vendosën luanë dhe të tjera punë në llamarinë. Pranë kryeministrisë? Një kërpudhë. Në Kuvendin Popullor? Vetëm një llamarinë. Në qendër të Tiranës përballë GKA-së vetëm ato hekurat, “Reja”. Te ajo hapësirë para Galerisë Kombëtare të Arteve mund të ishin vënë skulpturat tona që janë po të fondit të saj apo nëpër galeri tjera. Tek ne vazhdon seria e llamarinave në skulpturë, nuk ka vepër arti të vënë këtë periudhë. Në periudhën tonë të demokracisë jemi i vetmi kryeqytet në botë që nuk kemi monumentin e heronjve dhe dëshmorëve të kombit. Në bulevardin kryesor janë vënë vetëm tre vëllezërit Frashëri, është vënë statuja e Ismail Qemalit që ishte më parë në MHK, apo monumenti tjetër që u vu që është monumenti i Pavarësisë. Ne në qendër të Tiranës vazhdojmë të kemi vetëm monumentin e Skënderbeut një vepër dinjitoze dhe mozaikun “Shqipëria” te fasada e Muzeut Historik Kombëtar. Mungojnë veprat e artit në hapësira publike, por problem është dhe organizimi i Ministrisë së Kulturës.

-Kur thoni është problem organizimi i Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, çfarë duhet bërë sipas jush?

Ne nuk kemi ekspozita kombëtare, konkurse kombëtare. Të pyetën artistët, piktorët në aktivitetin e tyre. Nuk ka salla për ekspozitat e piktorëve. Unë kam një galeri timen, por sot ka grupime me piktorë që kanë problem sallat për të ekspozuar veprat e tyre. Të ketë një sallë ku mund të shiten veprat e artit. Por këtu është për t’u respektuar që Bashkia e Tiranës hapi Galerinë e Artit Tiranë ku hapen ekspozita apo si dhe salla te Piramida ku ekspozohen vepra pa pagesë. Ne propagandojmë për turizmin dhe sot kemi mbyllur Muzeun Historik Kombëtar, kemi të mbyllur Galerinë Kombëtare të Arteve. Dy institucionet kryesore janë mbyllur. Po me çfarë do ti presin turistët? Tek ne një grataçelë ngrihet brenda vitit. Një galeri tre katëshe nuk restaurohet dot për tre vjet, apo një teatër nuk ndërtohet dot. Ministria e Kulturës duhet ta ngulisë në mendje, vetëm nëpërmjet artit përjetohet historia e kombit dhe e kombeve. Sikur të mos kishte art nuk do kishte kombe. Sikur të mos kishte art nuk do kishte as Ministri Kulture, sikur mos të kishte artistë nuk do të përjetësohej historia e kombeve. Pa art nuk ka kulturë. Arti ka vetëm një gjë të keqe në demokraci se nuk është me tender. Tani është mbyllur MHK për shkak të ndërhyrjes. Por siç u tha më parë sipas një njoftimi që do vijojë për katër vjet puna. Po atje janë dhe veprat e fondit të GKA-së. Kultura jonë është mbyllur. Unë kam krijuar një galeri timen modeste dhe vijnë turistët. Por ama duhet të ketë një organizim nga institucionet për artistët e artit pamor.  

-Ju dhe të tjerë artistë e përmendni herë pas here shqetësimin që nuk ka ekspozita kombëtare. Por artistët janë organizuar dhe në kolonitë e artistëve, shkojnë në vende të ndryshme, krijojnë veprat, dhe e shohin si një mundësi të mirë në aktivitetin e tyre. Si e shikoni këtë?

Një individ mbledh gjithë piktorët i mban dhjetë ditë falas në hotelin e tij dhe iu blen dhe vepra artistëve. Këtu quhen koloni piktorësh. Një individ bën këtë punë, ndërsa një ministri Kulture nuk bën dot gjë. Ministria të hapë një ekspozitë me një temë dhe ftohen piktorët të marrin pjesë.

-Disa nga veprat të tuaja kanë zënë vend në Galerinë Kombëtare të Arteve, por disa të tjera janë në galerinë e qytetit të Vlorës. E dini si është gjendja e tyre?

Në GKA kam rreth 28 vepra , ndërsa te galeria e Vlorës kam 26 vepra, por kam dhe vepra arti nëpër botë nëpër galeri të ndryshme. Tek ne është problem mungesa e galerive që e përmenda dhe pak më lart. Edhe në Vlorë galeria shfrytëzohet për sallën, por unë i kam parë punët e mia dhe të shokëve të mi që janë te fondi i saj dhe duhet të ketë ndërhyrje te ato punë.  

-Ju vijoni punën në studion tuaj, por herë pas here janë dhe udhëtimet ku ju fokusoheni te piktura. Në vijim të ekspozitave, ju keni hapur në vitin 2022  një për Bektashizmin dhe vjet një për Çamërinë në “Gallery 43”. Ekspozita e radhës me punët tuaja cila do të jetë?

I have done new works, like "Mountain and Moon". Now I'm working, but I want to open an exhibition about Albanian antiquity, Greek antiquity, Albanian Orthodox churches, Greek Orthodox churches, I will also place some mosques and mosques and above all in Turkey I worked in Cappadocia. It will be with a different theme. I would also like to take a train ride through Switzerland. During the time I will make this trip, you can stay somewhere in a guesthouse and work.

- You have previously shown that you have crossed over Albania, moving from south to north, and putting in your block all the impressions and impressions from every village and province of the country...

My inspiration has been nature. I have walked Albania three times. And I have opened many exhibitions in several countries around the world. My works are in France, England, Italy, Brazil, Uruguay, the works have gone as far as Japan. Now a couple of American doctors came and bought me a work in the gallery.

Interviewed by: Julia Vrapi

Works over the years

Rakip Shabani, painter, was born in 1943 in Dhëmblan of Tepelena, but since he was a child his parents moved to Vlora. He graduated from the Artistic Lyceum in 1964 and the Academy of Arts in 1974, he was honored with a national award. According to the critic, not only a good connoisseur of art, but also a simple viewer finds in his works knowledge about the history, ethnography and philosophy of his nation. "The expressiveness of the landscapes in the background of the compositions of the cycle about Ali Pasha Tepelena, "Who brought Doruntina", "Zanat duke u lare", the author not only skillfully gives the power and majesty of Ali Pasha, but in the other paintings they are not missing either interesting lyrical tones", it is said about the painter. Some of his works have taken place in the National Gallery, but some are also in the gallery of the city of Vlora. Tepelena has given the title "Citizen of Honor" to the painter Rakip Shabani, but one of his works is also in its center. While the mayor of Ioannina, after seeing the exhibition with his works for Ali Pasha Tepelena, has made an album with the works of Ali Pasha.